مقایسه روش‌های تهیه هیدروژل بر پایه کیتوسان به طریق حرارتی و تابشی و بررسی تاثیر هیدروژل‌های تهیه شده بر خواص رئولوژی گل حفاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه صنعتی شریف، دانشکده مهندسی شیمی و نفت، گروه پلیمر

چکیده

در این پژوهش، نحوه ساخت هیدروژل کیتوسان -N ایزوپروپیل اکریل آمید به دو روش حرارتی و تابشی مورد بررسی قرار گرفته است. با مطالعه خواص این هیدروژل مشخص گردید که نمونه‌های حاصل از پرتودهی نسبت به حرارتی دارای نسبت تورم و بازدهی بالاتری هستند. سپس اثر افزودن هیدروژل ساخته شده به سیال حفاری بررسی گردید و مشخص شد که چگونه می‌توان خواص رئولوژی گل حفاری را با کمک هیدروژل ارتقاء بخشید. کمیت‌های رئولوژی مهم سیال حفاری مانند گرانروی ظاهری، گرانروی موثر، گرانروی پلاستیکی، نقطه واروی و همچنین نمودارهای تنش-کرنش بعد از افزودن هیدروژل اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان می‌دهد در صورتی‌که افزایش زیاد خواص رئولوژی گل حفاری مدنظر باشد، استفاده از غلظت‌های بالای هیدروژل مناسب‌تر است، ولی برای افزایش کم خواص رئولوژی گل، پلیمرهای خطی انتخاب مناسب‌تری به‌نظر می‌رسد. از طرفی مشخص شد که خواص رئولوژی پر اهمیت هیدروژل تهیه شده به روش تابشی بیشتر از نمونه حرارتی می‌باشد. در ضمن مشاهده گردید که نسبت تورم هیدروژل رابطه مستقیمی با افزایش خواص رئولوژی گل حفاری دارد و نمونه‌هایی که دارای نسبت تورم بالاتری باشند، خواص سیال حفاری را بیشتر افزایش می‌دهند. بنابراین افزایش میزان تابش و مقدار مونومر در نمونه‌های به‌دست آمده از پرتو گاما و افزایش مقدار مونومر و کاهش شبکه‌ساز در نمونه‌های حرارتی باعث بهبود عملکرد هیدروژل در گل حفاری می‌شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparison of Prepared Hydrogels based on Chitosan by Heating and Irradiation Methods and Investigation of their Effects on Rheological Properties of Drilling Mud

نویسندگان [English]

  • Y. Tamsilian
  • A. Ramezani S.A
Chemical and Petroleum Engineering Department, Sharif University of Technology, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Chitosan – Poly (N-isopropylacrylamide) hydrogels were synthesized by thermal and gamma irradiation methods. In the thermal method, initiators and crosslinkers were employed. It was found that the gamma irradiation method produced hydrogels of higher water swelling ratio. The hydrogels were used in drilling fluids and the important rheological properties of the muds such as apparent viscosity, plastic viscosity, and yield point as well as shear-shear rate diagrams were measured. Obtained results show that whereas linear polymer effects on mud properties are more significant in lower polymer concentrations, prepared crosslinked hydrogel effects are more significant at high concentrations. The hydrogel synthesized by gamma irradiation improved rheological properties of drilling fluids at higher concentrations of the hydrogel more effectively than the thermally produced hydrogel and linear polymers. It seems that addition of hydrogel to mud in powder form can increase the effects of rheological properties of drilling fluid. Thus, increase in gamma irradiation dose and monomer concentration, which rendered high swelling hydrogels, were more suitable for improving properties of drilling muds. In thermally synthesized hydrogels, increase in monomer and decrease in crosslinker concentration produced better hydrogels.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hydrogel
  • N-isopropylacrylamide Chitosan
  • Thermal and Gamma Irradiation Methods
  • Rheological Properties of Drilling Mud
منابع
[1] Kim B.C., Spinks G., Too C.O., Wallace G.G. & Bae Y.H., “Preparation and characterisation of processable conducting polymer–hydrogel composites”, Reactive & Functional Polymers J., 44, 2000, pp. 31–40.
[2] Xuequan L., Maolin Zh., Jiuqiang L. & Hongfei H., “Radiation preparation and thermo-response swelling of interpenetrating polymer network hydrogel composed of PNIPAAm and PMMA”, Radiation Physics and Chemistry 57, 2000, pp. 477-480.
[3] Nam K., Watanabe J. & Ishihara K., “The characteristics of spontaneously forming physically cross-linked hydrogels composed of two water-soluble phospholipid polymers for oral drug delivery carrier I: hydrogel dissolution and insulin release under neutral pH condition”, European Journal of Pharmaceutical Sciences 23, 2004, pp. 261–270.
[4] Menezes R.R., Marques L.N., Campos L.A., Ferreira H.S., Santana L.N.L. & Neves G.A., “Use of statistical design to study the influence of CMC on the rheological properties of bentonite dispersions for water-based drilling fluids”, Applied Clay Science 49, 2010, pp. 13–20.
[5] خراط ر.، وثوقی ص.، احمدی ع.، تبدیل و دگرگونى در حفارى، دانشکده شیمى حفارى، اهواز، ایران ۲۰۰۲ .
[6] Lin M. & Guo T., Experimental Investigation of Polymers in rheological properties, Appl J., Polym.Sci, 82, 1515, 2001.
[7] Bucholz F.L. & Graham A.T., In modern Superabsorbent polymer Technology, NewYork, Wiley, 2000.
[8] Han S., Hwang Y., Woo N. & Kim Y., “Solid–liquid hydrodynamics in a slim hole drilling annulus”, Journal of Petroleum Science and Engineering 70, 2010, pp. 308–319.
[9] Hamed S.B. & Belhadri M., “Rheological properties of biopolymers drilling fluids”, Journal of Petroleum Science and Engineering 67, 2009, pp. 84–90.
[10] Wang X., Zhang Y., Lv F., Shen B., Zhang R., Zhou F. & Chu P.K., “Cross-linked polystyrene microspheres as density-reducing agent in drilling fluid”, Journal of Petroleum Science and Engineering 78, 2011, pp. 529–533.
[11] برزگر ش.، پایان نامه کارشناسی ارشد (گرایش آلی)، دانشکده شیمی، دانشگاه صنعتی شریف، 1383.
[12] Peppas N.A. & Mikos A.G., Preparation method and structure of hydrogel, Hydrogels in medicine and pharmacy, CRC Press, 1986.
[13] Benchabane A. & Bekkour K., “Rheological properties of carboxymethyl cellulose (CMC) solutions”, Colloid and Polymer Science 286, 10, 2008, pp. 1173–1180.
[14] Chen Z.M., Li S.J., Xue F.F., Sun G.N., Luo C.G., Chen J.F. & Xua Q.,“A simple and efficient route to prepare inorganic hollow microspheres using polymer particles as template in supercritical fluids”, Colloids Surf. A Physicochem. Eng. Asp. 355, 2010, pp. 45–52.
[15] Yan Q., Bai Y.W., Meng Z. & Yang W.T., “Precipitation polymerization in acetic acid: synthesis of monodisperse cross-linked poly(divinylbenzene) microspheres”, J. Phys. Chem. B. 112, 2008, pp. 6914–6922.
[16] Bucholz F.L. & Graham A.T., In modern superabsorbent polymer Technology, NewYork, Wiley, 1997.
[17]. وثوقی ص.، خراط ر.، رفتار رئولوژیکی سیالات حفاری، 3، 2000.
[18]. Kadaster A.G., “Field application of PHPA mud”, SPE 1953-1.
[19] Carcio C., Bagshaw R.D., “Description and use of polymers used in drilling”, SPE 7747, 1978.
[20] Technical Bulletin, Kelzan XC polymer for completion and Work over Fluids, Kelco, Xanco oil field Products, USA, 1964.
[22] Dorkoosh F.A., Verhoef J.C., Ambagts M.H.C., Rafiee-Tehrani M., Borchard G. & Junginger H.E., “Peroral delivery systems based on superporous hydrogel polymers: release characteristics for the peptide drugs buserelin”, octreotide and insulin, Eur. J. Pharma. Sci. 5, 2002, pp. 433–439.
[23] Zuleger S., Lippold B.C., “Polymer particle erosion controlling drug release I Factors influencing drug release and characterization of the release mechanism”, Int. J. Pharm. 217, 2001, pp. 139–152.
[24] Dolz M., Jiménez J., Jesús Hernández M., Delegido J. & Casanovas A., “Flow and thixotropy of non-contaminating oil drilling fluids formulated with bentonite and sodium carboxymethyl cellulose”, Journal of Petroleum Science and Engineering 57, 2007, pp. 294–302.
[25] Besq A., Malfoy C., Pantet A., Monnet P. & Righi D., “Physicochemical characterisation and flow properties of some bentonite muds”, Applied Clay Science 23, 2003, pp. 275–286.
[26] Power D., Zamora M., Drilling Fluid Yield Stress: Measurement Techniques for Improved Understanding of Critical Drilling Fluid Parameters, paper AADE-03- NTCE-35 presented at the AADE Technical Conference, Houston, 2003.
[27] Sanchez E., Audibert-Hayet A. & Rousseau L., Influence of drill-in fluids composition on formation damage, Paper SPE 82 274 presented at the SPE European Formation Damage, The Netherlands, 2003.
[28] Wanko A. & Bekkour K., Caractérisation rhéologique demélanges argiles-polymères, 16ème Congrés Français de Mécanique. Nice, 2003.
[29] Liu Q.Q., Wang L., Xiao A.G., Yu H.J. & Tan Q.H., A hyper- cross-linked polystyrene with nano-pore structure, Eur. Polym. J. 44, 2008, pp. 2516–2522.