ارزیابی پتانسیل مخزنی زون‌های سازندهای آپشرون و آقچاگیل در یکی از چاه‌های خزر جنوبی براساس رخساره‌های رسوبی و الکتروفاسیس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

2 گروه علوم ‌زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، ایران

3 شرکت ملی نفت خزر، ایران

چکیده

در این مطالعه استعداد مخزنی دو سازند آقچاگیل و آپشرون که عمدتا شامل ماسه، سیلت و شیل می‌باشند بررسی شده است. به این منظور مقاطع نازک موجود از خرده‌های حفاری مربوط به چاه A بررسی و چهار رخساره سیلت ماسه‌ای، گل‌ ماسه‌ای، سیلتی و گلی شناسایی شده است. براساس تغییرات نمودار اشعه گاما (GR) و رخساره‌های رسوبی چاه مورد مطالعه به 8 زون تفکیک شده است. زون 7 این چاه به‌دلیل کامل بودن داده‌های پتروفیزیکی و زمین‌شناسی برای بررسی کیفیت مخزنی انتخاب شده است. در ادامه نمودارهای گامای تصحیح شده (CGR)، تخلخل نوترونی (NPHI) و چگالی (RHOZ) به‌عنوان داده‌های ورودی برای مدل‌سازی الکتروفاسیس انتخاب شد، و با استفاده از روش خوشه‌بندی MRGC مقادیر این نمودارها در 5 الکتروفاسیس خوشه‌بندی شده‌اند. الکتروفاسیس 1 به‌دلیل مقادیر بالای نمودارهای CGR و RHOZ و پایین NPHI و الکتروفاسیس 5 به دلیل مقادیر پایین CGR و RHOZ و بالای NPHI به‌ترتیب پایین‌ترین و بالاترین کیفیت مخزنی را دارا می‌باشند.از طرفی مقایسه الکتروفاسیس‌ها و رخساره‌های رسوبی نشان‌دهنده انطباق الکتروفاسیس‌های دارای کیفیت خوب و پایین به ترتیب سیلت، گل ماسه‌ای و گل است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد داده‌های پتروفیزیکی در چاه‌های دارای داده‌های ناقص زمین‌شناسی می‌تواند در تحلیل کیفیت مخزنی مفید واقع شود.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Reservoir Potential Assessment of Apsheron and Aghchagil Formations in One of the Southern Caspian Wells: Based on Sedimentary Facies and Electrofacies

نویسندگان [English]

  • Taher Goli 1
  • Seyyed Reza Moussavi Harami 1
  • Asadolah Mahboubi 1
  • Ali Kadkhodaie 2
  • Farid taati 3
1 Department of Geology, Faculty of Science, Ferdowsi University of Mashhad, Iran
2 Department of Geology, Faculty of Natural Sciences, University of Tabriz, Iran
3 International Oil Company of Caspian
چکیده [English]

This article aimed to explore the reservoir potential of the two formations, namely Apsheron and Aghchagil which primarily are comprised of sand, silt and shail. To this end, the existing thin sections taken from cutting drilling pertaining well A were considered. Consequently, four facies of sandy silt, sandy mud, silt and mud were discovered. Based on the variations taken place in the gamma ray (GR) log and sedimentary facies, the intended well was divided into eight zones. Given its completeness of the petrophysical and geological data for considering reservoir quality, the zone #7 proved to be the best case for this study. Following this process, corrected gamma ray (CGR), neutron porosity hydrogen index (NPHI) and density log (RHOZ) were selected as the input data for electrofacies modeling; therefore, through making use of MRGC clustering model, the amounts of these logs were clustered in five electrofacies clusters. Electrofacies #1 was marked, in terms of high degrees of CGR and RHOZ and low degree of NPHI, as possessing the lowest level of reservoir potential. Similarly, electrofacies #5 was marked, in terms of low degree of CGR and RHOZ and high degree of NPHI, as possessing the highest level of reservoir potential. On the other hand, the comparison between the electrofacies and sedimentary facies demonstrates the electrofacies correlation ranging from the highest to lowest quality facies, namely silt, sandy mud and mud, respectively. The results have revealed that the petrophysical data within the wells demonstrating incomplete data might come in handy for the reservoir potential analysis.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Electrofacies
  • Reservoir Potential
  • Clustering
  • Sedimentary Facies
  • Apsheron
  • Aghchagil
[1]. Javanshir R. J., Riley G. W., Duppenbecker S. J. and Abdullayev N., “Validation of iateralfluidflow in an overpressured sand-shale sequence during development of Azeri-Chirag-Gunashli oilfield and Shah Deniz gasfield”, South Caspian Basin, Azerbaijan, Marine and Petroleum Geology, Vol. 59, PP. 593-610, 2015.##
[2]. Esedo R., “Spectral gamma ray log chracterization of balakhany VIII reservoir unit of Azeri Chirag gunashli field, offshore Azerbaijan,” M.S.c. Thesis, University of Houston, p. 92, 2009.##
[3]. Hinds D. J., Simmons  M. D., Allen M. B., and Aliyeva E., “Architecture variability in the Pereriva and Balakhany suites of the neogene productive series, Azerbaijan: implications for reservoir quality: in, Yilmaz, P.O and Isaksen, G.H ed., Oil and gas of the Greater Caspian area”, AAPG Studies in Geology 55, pp. 87-107, 2007.##
[4]. Morton A., Allen M., Simmons M., Spathopoulos F., Still J., Hinds D., Zadeh A.I. and Kroonenberg S., “Provenance patterns in a neotectonic basin: pliocene and quaternary sediment supply to the South Caspian,” Basin Research, Vol. 15, pp. 321-337, 2003.##
[5]. Vincent S. J., Davies C. E., Richards K. and Aliyeva E., “Contrasting pliocene fluvial depositional systems within the rapidly subsiding South Caspian Basin; acase study of the palaeo-Volga and palaeo-Kura river systems in the Surakhany Suite, upper productive series, onshore Azerbaijan”, Marine and Petroleum Geology, Vol. 27, pp. 2079-2106, 2010.##
[6]. باقری تیر تاش الف، "مطالعه و تطابق داده‌‌های زمین‌شناسی میادین شاه‌دنیز- لنکران و تاش دنیز آذربایجان،" گزارش زمین‌شناسی، شرکت اکتشاف و تولید نفت خزر، 1389.##
[7]. Smith Rouch L. S., “Oligocene-miocene maykopl diatom total petroleum system of the south Caspian basin province, Azarbaijan, Iran and Turkmenistan”, Bulletin 2201-I, U.S. Geological Survey, 27. 2006.##
[8]. Feyzullayev A., “Mud volcanoes in the South Caspian basin: nature and estimated depth of its products,” Natural Science. Vol. 4, No. 7, pp. 445-453, 2012.##
[9]. Asli Surek M., “Cluster analysis of the balakhany vill reservoir unit  with spectral gamma ray logs Azeri-chirag-Gunashli field offshore Azerbaijan a thesis presented to the faculty of the department of earth and atmospheric”, Sciences University of Houston 121. 2013.##
[10]. رفیعی ب.، "رسوب‌شناسی و محیط رسوبی و ژئوشیمی سازندهای آقچاگیل و آپشرون در منطقه دشت مغان، شمال‌غرب ایران،" پایان‌نامه دکترا، دانشگاه تربیت معلم تهران، 1379.##
[11]. بحرینی س.ر، اتحاد ک.، "زمین‌شناسی حوضه جنوب خزر از نگاهی دیگر،" انتشارات سارگل، چاپ اول، 276 صفحه، 1394.##
[12]. Sfidari E., Amini A., Kadkhodaie A. and Ahmadi B., “Electrofacies clustering and a hybrid intelligent based method for porosity and permeability prediction in the South Pars Gas Field”, Persian Gulf, Jgeope, Vol. 2, pp. 11- 23, 2012. ##
[13]. نوریان ی.، "تهیه مدل رخساره‌ای مخزن بنگستان در میدان منصوری با استفاده از رخساره‌های الکتریکی،" پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، 87 صفحه، 1392.##
[14]. Lucia F.J., “Rock-fabric/petrophysical classification of carbonate pore space for reservoir characterization,” AAPG, Vol. 79, No.9, PP. 1275-1300, 1995.##
[15]. رحیمی ب.ع.، پرهام س.، "تجزیه و تحلیل رخساره‌های الکتریکی براساس رخساره‌های رسوبی،" دوره 5، شماره 1، صفحات 61-74، 1391.##
[16]. Serra O. and Sulpice L., “Sedimentological Analysis of shale-sand series from well logs,” SPWLA, 16thAnn. Log. Symp, 1975.##
[17]. Rabiller P., “Facies prediction and data modeling for reservoir characterization,” 1st ed., Rabiller Geo-consulting, 2005.##
[18]. Wolff M. and Pelissier-combescure., “Automatic electrofacies determination, 23rd Annual Logging Symposium Transactions,” Society of Professional Well Log Analysts, p. 22, 1982.##
[19]. Serra O., “Fundamentals of well-log, The interpretation of logging data”., Amsterdam Elsevier., Vol. 2, p. 684, 1986.##
[20]. گلی ط.، موسوی حرمی ر.، محبوبی ا.، کدخدائی ع.، طاعتی ف.، "طبقه‌بندی الکتروفاسیس‌های ماسه‌سنگ‌های سازندهای چلکن و آقچاگیل براساس داده‌های پتروفیزیکی در یکی از چاه‌های خزر جنوبی،" سی و سومین گرد‌ه‌همایی علوم زمین، 1393.##
[21]. Ye S., Rabiller P., “A new tool for electrofacies analysis,” Multi resolution graph based clustering, SPWLA, 41 Annual Logging Symposium, 2000.##
[22]. Folk R. L., “The distinction between grain size and mineral composition in sedimentary nomenclature,” Journal of Geology, Vol.62, pp. 344–359, 1974.##
[23]. Folk E., “Petrography of sedimentary rocks,” Hemphill Publishing Company, 1980.##
[24] Petijohn F.J., Potter P.E., Siever R., “Sand and sandstone Second editim”, Springer- Verlog, New, 1986.##
[25]. رضایی م.ر.، چهرازی ع.، "اصول برداشت و تفسیر نگارهای چاه‌پیمایی،" انتشارات دانشگاه تهران، 700 صفحه، 1389.##
[26]. Fertl W.H., Open hole cross- plot concepts- A powerful technique in well log analy sis, J. Pet. Tech. Vol.33, March, pp. 535-549, 1981.##
[27]. خادم م.، "گزارش داخلی شرکت ملی نفت خزر،" 92 صفحه، 1393.##
[28]. کدخدائی ایلخچی ع.، رضایی م.ر.، معلمی س.ع.، شیخ‌زاده ا.، "تخمین گونه‌های سنگی و تراوایی در میدان گازی پارس جنوبی با استفاده از تکنیک خوشه‌سازی میان منطق فازی و مدل‌سازی فازی،" نهمین همایش انجمن زمین‌شناسی ایران، دانشگاه خوارزمی تهران، 1384.##
[29]. Ye S., Rabiller P., “A new tool for electrofacies analysis: Multi resolution graph based clustering,” SPWLA, 41 Annual Logging Symposium, 2000.##
[30]. Schlumberger, “Log Interpretation Principles/Applications,” Houston , SMP-7017, 1989.##