ارزیابی تاثیر تنشها در الگوی پراکندگی و میزان جابجایی گسل‌های میدان نفتی سلمان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه ارومیه

2 عضو هیات علمی دانشگاه تبریز

3 عضو هیات علمی دانشگاه ارومیه

4 دانشگاه شهیدچمران اهواز

چکیده

 مطالعات زمین‌شناسی ساختاری از مهم‌ترین مراحل اکتشاف و بهره‌برداری از میادین نفتی می‌باشد چرا که آشنایی با ساختارهای موجود می‌تواند نقش اساسی در توسعه میدان نفتی داشته باشد. میدان نفتی سلمان در آب‌های خلیج‌فارس، از میادینی است که در محل گنبد نمکی تشکیل یافته و گسل‌های متعددی در ارتباط با دیاپیریسم در آن شکل گرفته است. از آنجایی که تنش‌ها عامل اصلی در تشکیل ساختارهای تکتونیکی می‌باشند، در این مطالعه به معرفی تنش‌های اصلی وارد بر منطقه پرداخته و نقش آنها در ایجاد و تکامل ساختارهای تکتونیکی موجود در منطقه بررسی شده است. در ادامه با استفاده از نقشه‌های UGC و داده‌های Fault Stick گسل‌ها، به‌عنوان ورودی‌های نرم‌افزار، صفحات گسلی این میدان توسط نرم‌افزار Petrol طراحی شده و الگوی پراکندگی و میزان جابه‌جایی گسل‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد تنش فشاری ناشی از حرکت پلیت عربی به سمت ایران موجب تقویت فرآیند دیاپیریسم و شکل‌گیری گنبد میدان سلمان شده است. پس از ساخت مدل سه‌بعدی صفحات گسلی، مشخص شد که این گسل‌ها طی فازهای مختلف تکتونیکی و در دو مرحله شکل گرفته‌اند. آرایش این گسل‌ها به‌طور ویژه‌ای تحت تاثیر جهت تنش‌ها قرار گرفته و در راستای عمود بر تنش کششی تشکیل یافته‌اند. اندازه‌گیری‌های انجام شده روی گسل‌ها نشان می‌دهد که  شیب صفحات گسلی نسبت به عمق افزایش یافته و به عمود نزدیک می‌شود و جابه‌جایی عمودی گسل‌ها نسبت به عمق کاهش داشته که می‌تواند با افزایش شیب صفحات در ارتباط باشد، همچنین با مشاهده جابه‌جایی افقی در امتداد گسل‌ها در نهایت مشخص شد که گسل‌های این میدان ازنوع نرمال با مولفه امتداد لغز می‌باشند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Appraisal of Stress Impact on Distribution Pattern and Faults Displacement in Salman Oilfield

نویسندگان [English]

  • Sadaf Mousavi Nasab 1
  • Ali Kadkhodaie 2
  • Akram Alizadeh 3
  • Mohammadbaqer Barati 4
1
2 university of TABRIZ
3 university of URMIA
4 university of shahidchamran
چکیده [English]

Structural geology studies are important stages of exploration and production of oilfields since familiarity with the existing structures could have a substantial role in the development of oilfields. Salman oilfield located in the Persian Gulf is among those which have been formed in salty dome regions where several faults have been created by diapers. Since stress is the main factor in the formation of tectonic structures, in this study the main stresses on Salman oilfield were studied. For this purpose, contribution of stresses in creation and evolution of tectonic structures of the region was investigated. Then, fault plane of the oilfield designed and distribution pattern of faults and their displacement were studied by using Petrel software. In this regard, UGC maps and Fault Stick data were considered as input parameters. The results indicate compressive stress of Arabian plate movement towards Iran causing the formation of Salman oilfield dome. After three-dimensional modeling of faults plane, it is concluded that these faults were formed in two stages during different tectonic phases. The faults arrangement particularly is manipulated by direction of stresses which formed perpendicular to the tensile stresses. Measurements performed on the faults indicate increase in dip by increase in burial depth until it reaches near normal sate. Vertical displacement of the faults decreased relative to depth which could be in association with increase in fault plane dip. Finally, by considering observing horizontal displacements along fault planes, it is delineated that the main type of Salman field faults are normal with strike-slip component.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fault Modelling
  • Fault Displacement
  • Salman Oilfield
  • Petrel Software
[1]. شرکت مهندسی و توسعه نفت ایران، "شرکت مهندسی نفت کیش، گزارش مطالعات زمین‌شناسی در میدان نفتی سلمان،" 1391.##
[2]. Twiss R. J. and Moore E. M., “Structural geology, W.H. freeman and company,” New York, 532pp. 2007.##
[3]. Talbot C. and Jackson M., “Salt Diapirs of the Great Kavir, Central Iran,” Geological Society of America., p. 177, 1990.##
[4]. Mahmood A. and Safarkhanlou Z., “Geological analysis,” Schlumberger Oilfield Services, 2002.##
[5]. Stocklin J., “New data on the lower paleozoic and precambrian of North Iran,” Geol., Surve, Iran, Rep.No.1, 1964.##
[6]. Bahroudi A., “The effect of mechanical characteristics of basal decollement and basement structures on deformation of the Zagros Basin,” Acta Universitatis Upsaliensis, Comprehensive Summaries of Uppsala Dissertations from the Faculty of Science and Technology., 836.43 pp. Uppsala. ISBN 91-554-5621-9, 2003.##
[7]. جهانی س.، تکتونیک نمک، "چین خوردگی و گسلش در زاگرس و خلیج فارس،" سی امین گرده‌مایی علوم زمین، 1391.##
[8]. Jahani S., Callot J. P., Lamotto D., Letounzey J. and Leturmy P., “The salt diapirs of the eastern Fars province (Zagros, Iran): a brief outline of their past and present,” Earth Sciences, Chapter 15, pp.289-308. 2007.##
[9]. پاژنگ س. "تحلیل و تکامل گنبدهای نمکی و ساختارهای مرتبط با آن با استفاده از داده های لرزه‌ای در تنگه هرمز" پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم طبیعی دانشگاه تبریز. 1392##
[10]. Letouzey J. and Shakti S., “Salt movement, tectonic events, and structural style in the central Zagros fold and thrust belt (Iran), in salt sediments interactions and hydrocarbon prospectivity,” 24th Ann. GCSSEP Foundation, Bob F. Perkins Research Conf., 2004.##
[11]. Talbot C. and Alavi J., “The past of a future syntaxis across the Zagros,” Salt Tectonics, pp. 129-151, 1996.##
[12]. Ghazban F., “Petroleum Geology of the Persian Gulf,” University of Tehran, 2007.##
[13]. مشایخی م.ج.، "گزارش زمین شناسی میدان سلمان،" شرکت ملی نفت ایران، 1375.##
[14]. Stewart S. A., “Salt tectonics in the North Sea Basin: a structural style template for seismic interpreters,” Special Publication of the Geological Society, London, Vol. 272, pp. 361-396, 2007.##