معرفی 17 گنبد نمکی مدفون و غیرمدفون براساس داده‌های لرزه‌ای در تنگه هرمز (بلوک E)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، ایران

2 شرکت مهندسی و خدمات پارس پترو زاگرس، تهران، ایران

3 شرکت نفت فلات قاره، تهران، ایرا

چکیده

مطالعات زمین‌شناسی و تهیه نقشه‌های سطحی و زیر سطحی برای نمایش ساختارهای تکتونیکی و سیر تکاملی وقایع زمین‌شناسی، یکی از مسائلی است که همواره مورد توجه زمین‌شناسان بوده است. هدف اصلی در این مطالعه شناسایی گنبدهای نمکی موجود در تنگه هرمز با استفاده از داده‌های زیرسطحی است . منطقه مورد مطالعه در جنوب ایران و در تنگه هرمز واقع شده است. این منطقه برای شرکت نفت تحت عنوان بلوک E با مختصات °55 تا °56 طول شرقی و                                                    '30 °25 تا °27 عرض شمالی شناخته شده است. به منظور ساخت مدل سه بعدی ساختارهای نمکی مدفون تنگه هرمز از داده‌های چاه، خطوط لرزه‌ای، به همراه نقشه UGC زمانی رأس سازند داریان و نرم‌افزار پترل استفاده شده است. نقشه‌های پراکندگی هفده گنبد نمکی مدفون و رخنمون یافته در گستره تنگه هرمز و نیز مختصات مرکز هر کدام به همراه عمق دفن آنها از جمله نتایج به‌دست آمده از این مطالعه است. تمرکز این دیاپیرها در بخش غربی تنگه هرمز است و احتمال می‌رود ضخامت سازند هرمز در این بخش بیش از بخش‌های شرقی و مرکزی باشد. در نهایت هشت گنبد به نقشه پراکندگی گنبدهای نمکی ایران اضافه گردید. فاصله مابین هرکدام از این گنبدها در بخش دریایی در حدود km 35 برآورد شد و مشخص گردید دیاپیرهای نمکی جنوب ایران منطبق بر روند NE-SW یا همان روند خطواره هندورابی است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Introducing 17 Burial and Non-burial Domes Based on Seismic Data in Hormuz Strait (Block E)

نویسندگان [English]

  • Sepideh Pajang 1
  • Ali Kadkhodaie 1
  • Behzad Zamani 1
  • Mahmood Bargrizan 2
  • Mohammad Reza Yousefpour 3
1 Department of Earth Sciences, Faculty of Natural Science, University of Tabriz, Tabriz, Iran
2 Pars Petro Zagros Company, Tehran, Iran
3 Iranian Offshore Oil Company, Tehran, Iran
چکیده [English]

Geological studies and mapping of surface and sub-surface structures have always attracted the attention of geologists. The main purpose of this study is the identification of salt domes in strait of Hormuz using subsurface data. The study area is located in the south of Iran, which is known as Block E for oil companies at longitude of 55-56° east and latitude of 25°30’-27° north. Seismic data, well data, and UGCtime map are used for three-dimensional modeling of the subsurface salt structures by Petrel software. In this work, the locations of 17 burial and non-burial domes in the Hormuz strait are mapped and the coordinates of the center of each dome with burial depths are written. Most of these diapirs concentrated on the western part of the strait of Hormuz and is likely that the thickness of Hormuz formation in the western part is higher than the central and eastern parts. Finally, eight domes were added to the dispersion salt domes map in Iran. The distance between each of the domes is estimated to be about 35 kilometers in marine sector and it was found that the salt diapirs in the southern Iran matched NE-SW direction or Hendurabi lineament.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Modeling
  • Distribution of Salt Domes
  • Strait of Hormuz
  • Seismic Lines
  • Regional Tectonics
[1]. Twiss R. J., Moores E. M., Structural Geology, 2nd ed., New York-W.H. Freeman, pp. 532, 2007.##
[2]. کشاورز م.، گنجویان م.، کاوسی م.، بحرودی ع.، و باقری ج.، "مدل‌سازی سه بعدی ساختارنمکی مدفون نصرآباد کاشان جهت امکان سنجی ذخیره‌سازی گاز طبیعی،" مجله نمک، شماره 3، 25-35، 1390.##
[3]. Hudec M. R., Jackson M. P. A., “Understanding  salt  tectonics,” Elsevier- earth- 01467. No. 28, 2007.##
[4]. Blanford W., “Notes on the geological formations seen along the coast of baluchistan and Persia from Carachi to the head of the Persian Gulf and some of the Gulf Islands,” India: REC. Geol. Surv. India, 5, 2, 1872.##
[5]. Richardson, F., Lees, G., & De Bockh, H., “Contribution to the stratigraphy and tectonics of the Iranian ranges,” The Structure of Asia, Methuen London, pp. 125-159, 1929.##
[6] Player R., “The Hormuz salt plugs of southern Iran,” MS, PhD Thesis, 300, 1969.##
[7]. Haffer J., Benyamin N., and Zardosht H., “The regional geology of the strait of Hormoz, southern Iran and northern Oman,” Hormoz Petrolum Company, 1977.##
[8]. Bosak P., “Salt plugs in the eastern Zagros, Iran: results of regional geological reconnaissance,” GeoLines (Praha), 7, 3-172, 1998.##
[9]. Jahani S., Callot J. P., Lamotte D., Letouzey J., and Leturmy P., “The salt diapirs of the eastern fars province (Zagros, Iran): a brief outline of their past and present,” Earth, 2007.##
[10]. Callot J., Jahani S., and Letouzey J., “The Role of Pre-Existing Diapirs in Fold and Thrust Belt Development,” Springer, Chapter16, pp. 309-325, 2007.##
[11]. Berberian M. and King C. C. P., “Toward a paleogeography and tectonic evolution of Iran,” Canadian Journal of Earth Sciences, Vol.18, No. 2, pp. 210-265, 1981.##
[12]. Takin M., “Iranian geology and continental drift in the Middle East,” Nature, Vol. 235, pp. 147-150, 1972.##
[13] Alavi M., “Tectonics of the Zagros orogenic belt of Iran: New data and interpretations,” Tectonophysics, Vol. 229, pp. 211-238, 1994.##
[14]. Windelstad, J., Hilde, E., Skarpnes, O., Scotchmer, J., Fjelland, M., Svånå, T., “NIOC-Statoil Joint Exploration Study Hormuz,” Statoil INT GEX Iran. pp.361, 2003.##
[15]. Haynes S. J. and McQuillan H., “Evolution of the Zagros suture zone, Southern Iran,” Geol. Soc. Am. Bull. Vol. 85, pp. 739–744, 1974.##
[16]. Agard P. Omrani J. Jolivet L. and Mouthereau F., “Convergence history across Zagros (Iran): constraints from collisional and earlier deformation,” International Journal of Earth Sciences, Vol. 94, pp. 401-419, 2005.##
[17]. Ricou, L., Braud, J. & Brunn, J. H., “Le Zagros, consacre aux Recherch es géologiques dans les chaines alpines de l’ Asie du Sud-Ouest,” Mem, Soc. Geol. France. Societe Géologique de France, Paris., Vol. 8, pp. 33 – 52, 1977.##
[18]. Stocklin J., “Structural history and techtonics of Iran, American Association of Petroleum Geologist Bulletin,” Vol. 52, No. 7, pp. 1229-1258, 1968.##
[19]. Berberian M. and King G. C. P., “Toward a paleogeography and tectonic evolution of Iran,” Canadian Journal of Earth Science, Vol. 18, pp. 210–265, 1981.##
[20]. Sherkati S., Letouzey J. and Frizon de Lamotte D., “The central Zagros fold-thrust belt (Iran): new insights from seismic data, field observation and sandbox modeling,” 2006.##
[21]. AbdollahieFard I., Braathen A., Mokhtari M., and Ahmadalavi S., “Interaction of the Zagros fold-thrust belt and the Arabian type, deep-seated folds in the abadan plain and the Dezful embayment, SW Iran,” Petroleum Geoscience, Vol. 12 No. 4: pp. 347-362, 2006.##
[22]. Stocklin J., “New data on the lower paleozoic and precambrian of North Iran,” Geol, Surv. Iran. Rep. No.1, 1964.##
[23]. Alsharhan A. S. and Nairn A. E. M., “Sedimentary basins and petroleum geology of the Middle East: Amsterdam,” Elsevier, pp. 843, 1997.##
[24]. عبداللهی فرد ا.، "مدل‌های ساختاری جنوب خوزستان با استفاده از داده‌های لرزه‌نگاری بازتابی، رساله،" دکتری، زمین‌شناسی ساختمانی، دانشگاه شهید بهشتی، 1385.##
[25]. Barry K., Cavers D., and Kneale C., “Recommended standards for digital tape formats,” Geophysics, Vol. 4, pp. 344-352, 1975.
[26]. Landmark/LGC., “Learning seismic data management: training manual,” Graphics Corporation, Vol. 419, 1992.##
[27]. Nickerson B. G., Judd P. A., and Mayer L. A., “Data structures for fast searching of SEG-Y seismic data,” Computers & Geosciences, Vol. 25, pp. 179-190, 1999.##
[28]. کشاورز م.، گنجویان م.، کاوسی م.، بحرودی ع.، و باقری ج.، "مدل‌سازی سه بعدی ساختار نمکی مدفون نصرآباد کاشان جهت امکان‌سنجی ذخیره‌سازی گاز طبیعی،" مجله نمک، شماره 3، 25-35، 1390.##
[29]. Mokhtari M., AbdollahieFard I., and Hessami K., “Structural elements of the Makran region, Oman sea and their potential relevance to tsunamigenisis,” Journal of Natural Hazards, Earth and Environmental Science, in press, 2008.##
[30]. Kent P. E., “The salt diapirs of the Persian Gulf region,” Trans., Leicester Liter. Philos, Soc., Vol. 64, pp. 55–58, 1970.##
[31]. Morris P., “Basement Structure as suggested by aeromagnetic surveys in S.W. Iran,” Second Geological Symposium of Iran, Proceedings Iranian Petroleum Institute, Tehran, 1977.##
[32]. یساقی ع.، و باقری ج.، "تحلیل ساختاری تاقدیس دهنو، شاهدی از اثر گسل‌های عرضی- برشی زیر سطحی بر هندسه چین‌های زاگرس چین خورده راند،" علوم زمین. 16. شماره 62، 1385.##