بررسی اثر دما و پلیمر پلی اکریل آمید هیدرولیز شده بر روی چگالی جذب سورفکتانت تریتون ایکس- 100 در سنگ‌های کربناته

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه نفت، دانشگاه صنعت نفت، آبادان، ایران

2 دانشکده مهندسی شیمی، نفت و گاز، دانشگاه شیراز، ایران

3 دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه سهند تبریز، ایران

چکیده

امروزه به دلیل افت فشار مخازن نفتی، انرژی طبیعی مخزن قادر به تولید نفت باقی مانده نمی‌باشد. از این رو متخصصان صنعت نفت همواره به فکر روشی برای تخلیه نفت باقی‌مانده در مخزن هستند. تزریق شیمیایی در دهه‌های اخیر کاربرد فراوانی در ازدیاد برداشت نفت داشته است. اما این روش همواره با محدودیت‌هایی همراه بوده است. هدر رفتن سورفکتانت و پلیمر در طی عملیات تزریق در مخازن به عنوان مهم‌ترین مسأله در امکان‌پذیر بودن عملیات تزریق مواد شیمیایی محسوب می‌شود. تلاش‌های بسیاری برای کاهش جذب سورفکتانت جهت اقتصادی بودن اینگونه عملیات صورت گرفته است. اضافه کردن پلیمر به مواد شیمیایی تزریقی به دلیل کنترل بهتر ضریب تحرک‌پذیری آب - نفت و همچنین، تأثیر بر میزان جذب سورفکتانت به طرق مختلف به عنوان کاربردی ترین روش، مورد استفاده قرار گرفته است. در این مطالعه تأثیر دما بر روی جذب سورفکتانت شیمیایی تریتون ایکس-100 مورد بررسی قرار گرفته است. به‌علاوه، تأثیر پلیمر پلی اکریل آمید هیدرولیز شده بر روی جذب این سورفکتانت نیز مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج این مطالعه نشان داد که تأثیر افزایش دما بر روی کاهش جذب سورفکتانت مثبت بوده و با افزایش دما میزان جذب سورفکتانت کاهش پیدا می‌کند. با افزودن پلی اکریل آمید هیدرولیز شده بر محلول سورفکتانت، چگالی جذب به مقدار قابل توجهی کاهش یافت.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of Temperature and Hydrolyzed Polyacrylamide Polymer on Adsorption Density of the Triton X-100 Surfactant in Carbonate Rocks

نویسندگان [English]

  • Abdolrahman Moghani Rahimi 1
  • Aboozar Sadeghi 2
  • Ali Kaabi Fallahiyeasl 3
1 Petroleum Department, Petroleum University of Technology (PUT), Abadan, Iran
2 School of Chemical, Petroleum and Gas Engineering, Shiraz University, Iran
3 Chemical Engineering Faculty, Sahand University of Technology, Tabriz, Iran
چکیده [English]

Nowadays, the natural energy of the reservoir is not capable of producing remained oil in reservoirs due to the drop in the bottomhole pressure in oil reservoirs. Hence, oil industry professionals are always searching for new ways to recover remained oil in reservoirs. Chemical injection has been used extensively for EOR purposes in recent decades. But this method has always been subject to limitations. The waste of surfactant and polymer during injection operations in reservoirs is considered as the most important issue in the feasibility of chemical injection operations. Many efforts have been made to reduce the absorption of surfactants on rock surface for the economic operation. Adding polymer to injectable chemicals is used as the most practical method, due to a better control of the water-oil mobility ratio and also the impact on the absorption of surfactants in different ways. In this study, the effect of temperature on the adsorption of chemical surfactant, Triton X100, has been investigated. In addition, the effect of hydrolyzed polyacrylamide polymer on the absorption of this surfactant has also been evaluated.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chemical injection
  • Surfactant adsorption
  • Poly Acrylamide
  • TritonX-100
  • Temperature
[1] Kalnaes Per Einar. Thesis-An EOR Evaluation of Surfactant Flooding in the Norne E-Segment based on Applied Reservoir Simulation. June 2010. ##
[2] قربانیان الف.، رحیمی م.، بررسی آزمایشگاهی تزریق آلکالین-ماده فعال سطحی و اثرآن بر کشش سطحی و ترشوندگی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر - ماهنامه علمی-ترویجی اکتشاف و تولید نفت و گاز شماره، 1397،159. ##
[3]. Ziegler V. M. and Handy L. L., “Effect of temperature on surfactant adsorption in porous media,” Society of Petroleum Engineers Journal, Vol. 21, Issue 02, April 1981. ##
[4]. Zhong X. and Pu H., “Static adsorption of surfactants on bakken rock surfaces in high temperature,” High Salinity Conditions, SPE International Conference on Oilfield Chemistry, Galveston, Texas, USA, 8-9 April 2019. ##
[5]. Samiry B. and Golestan S., “Adsorption oftriton X-100 on silica gel: effects of temperature and alcohols,”Cent. Eur. J. Chem. Vol. 8, No. 2, pp. 361–369. 2010. ##
[6]. Muherei M. A., Junin R. and Bin A. B., “MerdhahAdsorption of sodium dodecyl sulfate, Triton X100 and their mixtures to shale and sandstone: A comparative study,” Journal of Petroleum Science and Engineering, Vol. 67, Issue 3-4, pp. 149-154, 2009. ##
[7]. Karimi A., Fakhroueian. Z, Bahramian A. R., Pour KhiabaniN., Babaee Darabad J., Azin R. and Arya Sh., “Wettability alteration in carbonates using zirconium oxide nanofluids,” EOR implications, Energy & Fuels, Vol. 26, No. 2, pp. 1028-1036, 2012. ##
[8]. Dehghan A. and Jadaly A., “Acidic heavy oil recovery using a new formulated surfactant accompanying alkali–polymer in high salinity brines", Journal of Surfactants and Detergents, Vol 20, No. 3, pp. 725-733, 2017. ##
[9]. Dehghan A. A., Masihi M. and Ayatollahi Sh., “Interfacial tension and wettability change phenomena during alkali-surfactant interactions with acidic heavy crude oil,” Energy and Fuels, Vol. 29, No. 2, pp. 649–658, 2015. ##
[10] کرمی س.، "مروری بر ازدیاد برداشت از مخازن هیدروکربنی به روش تزریق پلیمر"، دومین کنفرانس بین‌المللی دستاوردهای نوین پژوهشی در شیمی و مهندسی شیمی، 1392. ##
[11]. Wu E. X., Han M., Zahrani B. and Gue C. L., “Effect of surfactant-polymer interaction on the interfacial properties for chemical EOR in carbonate reservoirs”, Paper SPE 172706 Presented at the SPE Middle East Oil & Gas, 2015. ##
[12]. Sheng James J., “Modern chemical enhanced oil recovery (theory and practice),” Elsevier Inc, USA. 2011. ##
[13]. Cui L., Ma K., Abdala A. A., Lu J., Tanakov I. M., Biswal S. L. and Hirasaki G. J., “Adsoption of a switchable cationic surfactant on natural carbonate minerals” Society of Petroleum EngineersSource SPE Journal, Vol. 20, Issue 01, Publication Date February 2014. ##
[14]. Wang J., Han M., Fuseni A. B. and Cao D., “Surfactant adsorption in surfactant-polymer flooding for carbonate reservoirs”, Society of Petroleum Engineers, SPE Middle East Oil & Gas Show and Conference, 8-11 March, Manama, Bahrain, 2015. ##
[15]. Feng A., G. Zhang, Ge J., Jiang P., Pei H., Zhang J. and Li R., “Study of surfactant-polymer flooding in heavy oil reservoirs,” Society of Petroleum Engineers. 2012. ##
[16]. دینداری ب.، "بررسی جذب سورفکتانت سدیم دودسیل سولفات بر روی سنگ در جهت تغییر ترشوندگی آن"، دومین همایش ونمایشگاه ملی و تجهیزات و مواد آزمایشگاهی صنعت نفت ایران، دانشگاه تهران، 1395. ##
[17] Green D. W and Willhite G. P., “Enhanced oil recovery,” SPE Text-book Series, Vol. 6, Society of Petroleum Engineers, Richardson Texas, 1998. ##
[18]. وفایی م.، جمشیدی شفق م.، جراحیان خ.، قرشی س. س. و داوودی ع. الف.، "بررسی آزمایشگاهی تأثیر مواد فعال سطحی بر روی تغییر ترشوندگی سنگ‌های کربناته" مجله پژوهش نفت، دوره 25، شماره 84، از صفحه 23 تا صفحه 36، 1392.  ##
[19] James J. Sheng, “Enhanced oil recovery, theory and practice,” Gulf Professional Publishing is an imprint of Elsevier, 2010. ##